Aflevering 5: Tegenspraak

Aflevering 5 stond voor deze reeks niet op de planning, maar ontstond omdat uit de gesprekken voor aflevering 3 en 4 het onderwerp Tegenspraak steeds opnieuw voorkwam, en veel samenhang heeft met transparantie en hiërarchie. In deze aflevering hoor je ambtenaren spreken over hoe het is om ‘nee’ te zeggen wanneer je gevraagd wordt iets te doen in je werk dat voor jou een brug te ver is, of wanneer je voelt dat je je moet uitspreken over het handelen van de organisatie waar jij voor werkt. Mag of moet je als ambtenaar bijvoorbeeld liegen als de politiek dat van je vraagt? Of mag je dan werk weigeren? Moet je je blijven uitspreken wanneer er een misstand dreigt te ontstaan, ook wanneer mensen zeggen dat je het maar moet loslaten?

Shownotes aflevering 5:

Wil je met collega’s in gesprek gaan over deze podcast? Handvatten voor een gesprek vind je hier: Podcast Hallo Hannah | Dialoog en ethiek

Deze podcast werd gemaakt in opdracht van het Hannah Arendt Podium van de rijksoverheid, een vrijplaats om het te hebben over de dingen die je in je werk niet altijd zomaar bespreekt. Meer informatie over het Hannah Arendt Podium vind je hier: Hannah Arendt Podium. Je kunt, als je rijksambtenaar bent, ook zelf onderwerpen agenderen, dus laat vooral van je horen!

Zoek je een gespreksleider voor een ethisch gesprek? Of ben je rijksambtenaar en wil je ethische gesprekken (leren) begeleiden? Check de webpagina van Dialoog & Ethiek.

Deze podcast wordt gemaakt door Firma MES, een theatercollectief gespecialiseerd in documentair en audiotheater.

In het Praktijkboek Macht en Moed vind je een praktijkwijzer Tegenspraaktechnieken met oefeningen en gespreksvormen, vanaf pagina 199. Het boek is ook in fysieke versie te verkrijgen via de boekhandel.

De ruimte die een ambtenaar heeft om zich publiekelijk uit te spreken staat beschreven in artikel 10 van de Ambtenarenwet. Een verdere toelichting op deze wet wordt gegeven in de Vaststellingsregeling Aanwijzingen externe contacten rijksambtenaren, specifiek in aanwijzing 12, 13 en 14.

Het thema Loyale Tegenspraak is onderdeel van het programma Grenzeloos Samenwerken, en bestaat omdat het in de praktijk nog niet zo gemakkelijk is om tegen te spreken of om tegenspraak te ontvangen. Lees hier meer over het programma en de verschillende onderdelen daarvan.

Over Hallo Hannah

Het Hannah Arendt Podium wil reflectie en dialoog stimuleren over morele vragen in het werk van rijksambtenaren. In de podcast vertellen Rijksambtenaren over situaties die zij als ingewikkeld of bepalend hebben ervaren. Hun verhalen worden geplaatst in de context van het werk van Hannah Arendt over denken, handelen en oordelen.
Hallo Hannah wil bijdragen aan een veilige gesprekscultuur waarin het normaal is om gezamenlijk over deze vragen na te denken. Gestructureerde werkvormen kunnen daarbij behulpzaam zijn. Zie daarvoor de shownotes.
De verhalen die in de podcasts verteld worden, zijn niet gefactcheckt. Het kan zijn dat andere mensen andere herinneringen hebben aan de voorvallen die worden beschreven. De ambtenaren die aan het woord komen, gaven bij de gesprekken ook aan dat het niet hun bedoeling was om iemand aan te klagen of om een misstand te onthullen. Het Hannah Arendt Podium moedigt de luisteraars aan om vooral naar de boodschap van de verhalen te luisteren, en naar het eigen denken.
Firma MES is gespecialiseerd in documentair - en audiotheater over maatschappelijke onderwerpen.