Stel, je bent directeur of bestuurders van een publieke organisatie die werkt in een buurt, een wijk, een dorp of een stad. En jullie hebben als visie dat jouw organisatie ruimte moet maken voor bewoners, voor mensen in buurten, voor allerlei gemeenschappen. En dat er ook ruimte is voor medewerkers om daar vorm aan te geven.

Wat doe je dan als leider van die organisatie de dag nadat die visie is vastgesteld?

Dat was een vraag die Birgit Oelkers bezighield. Ze heeft er allerlei leiders over geïnterviewd. Gemeenschapsgericht leiderschap noemt ze het. Ik ga er met haar over in gesprek. 

Ook aangeschoven is Thijs van Mierlo, directeur van LSA Bewoners, de vereniging van actieve bewoners. Hij ziet natuurlijk talloze bewoners die van alles mogelijk maken voor de buurt en daarin leiderschap tonen. Maar gemeenschapsgericht leiderschap van de bestuurders en directeuren van organisaties in die wijken en dorpen? Dat is toch andere koek.

Het is niet vanzelfsprekend dat die leiders zich richten op de groei van buurtgemeenschappen. Dat je je eigen inhoudelijke ambities in twijfel trekt, omdat die niet uit de gemeenschap komen. Dat je niet een heidag organiseert met je medewerkers, maar met alle mensen met wie je samenwerkt in een buurt.

De gemeenschap als uitgangspunt nemen, doet iets met de manier waarop je je organisatie profileert: die komt in een dienende rol. En dat vraagt een andere invulling van je baas-zijn.

Alle leiders die hiermee bezig zijn, willen het dagelijks leven weer normaliseren, vertelt Birgit. Een dat betekent dus: minder professionals. Groei van de gemeenschap betekent dus vaak krimp van de organisatie. 

Soms word je helemaal overbodig, maar heel vaak is het ook: mandaat en zeggenschap durven delen. “Daar zit een hele wereld achter,” hoor je Birgit dan zeggen.

Over die wereld gaan we het hebben.

---

Thijs en ik hebben Birgit overtuigd: in november verschijnt het boek. Je kunt het al bestellen! 

En mocht je nu denken: wat is dat een leuke club, dat LSA Bewoners, sluit je dan aan. Als bewonersgroep kun je lid worden en als je fan bent, kun je vriend worden.

Aflevering 5, waarin Thijs en ik met nog wat anderen het begrip 'the usual suspect' ten grave dragen kun je hier beluisteren.

We zaten voor het gesprek bij Lokaal O.  

Birgit noemde terloops 'een van jouw lezingen' waarin ik het begrip 'de bewijslast omkeren' noemde. Die lezing heb ik ook als aflevering van de podcast uitgebracht en het is een soort voorpublicatie van mijn nieuwe boek.