Stukje voor stukje, puzzelstukjes aanleggen net zolang totdat alle stukjes op hun plaats liggen. Puzzelen, het is een medicijn, het biedt troost. En nu is het als een cadeautje voor me, een heerlijke tijdsbesteding.
(Foto: een van de puzzels die ik heb gemaakt)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven', de podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord...En misschien ben je wel één van die vaste luisteraars, want ik heb al gezien dat die vaste groep luisteraars steeds meer uitbreidt. Dus heel fijn dat jij alweer luistert. Dit is seizoen 5, aflevering 6: Stukje voor stukje.
Als namelijk iets door omstandigheden mij helemaal niets lukt, of als het werk dus ook helemaal niet gaat en ik nergens zin heb, dan is er altijd wel iets wat ik wel kan gaan doen.
Ik heb er dus alleen een tafel voor nodig en genoeg licht. En dat is puzzelen, legpuzzels maken. Vroeger als kind deed ik dat al, dan hadden mijn ouders weer puzzels gekocht. Ik denk dat mijn moeder het ook heel leuk vond, dat die ook vaak puzzels maakte en dat ik dat dan ook zag. En op een gegeven moment kon ik dat natuurlijk mee gaan doen en ging ik meepuzzelen.
En vooral al die laatste stukjes natuurlijk erin leggen (ha!), want dat was het meest makkelijke. Ik heb alleen wel dus al heel vroeg te maken gehad met, dat puzzelen wel een heel leuk tijdverdrijf is. Vroeger had je natuurlijk ook minder andere afleiding, was er geen televisie waar je elke avond genoeg naar kon kijken en zo. En er was geen Facebook op je mobiele telefoon dat je alles nou ja, bij kon houden wat er gebeurde in social media. Dus mijn moeder had dat als tijdverdrijf gekozen, onder andere en dat was dus legpuzzels maken.
Later in Maarssenbroek waar ik woonde met mijn vriend toen, mijn man nu, in Maarssenbroek, hadden we een hele grote plaat en die schoof ik dan onder de bank en daar legde ik altijd de puzzel op. Dan ging ik puzzels maken, ik heb er zelfs eentje van 5000 stukjes, ik heb hem nog steeds. En ja, dan kon ik er weken mee bezig zijn. Dat was dan vooral in de vakantie. Ik denk ook dat ik vaak in de vakantie begon met puzzelen en op de zondagen doorgaan, want ja, de rest van de week was ik gewoon aan het werk en heel vaak 's avonds ook weg toen wij in Maarssenbroek woonden. Dus ik denk ook dat die puzzels, die grote puzzels, dan ook héél lang duurden.
En ja, en op een gegeven moment werden de kinderen geboren in de jaren ‘90, toen is dat helemaal wegge-... ja... ik deed het niet meer. Geen puzzelen meer. Ik heb wel alles bewaard, alles is ook met de verhuizingen steeds meegekomen. En toen heb ik dus héél lang niet meer gepuzzeld. Tot in 2006.
In 2006, toen ik dus door de ziekte van Ménière thuis kwam te zitten, en ben je een van die vaste luisteraars en heb je ook helemaal het begin al gehoord, dan vertel ik ook over dat hele begin van de Ménière. Wat er allemaal gebeurde en wat ik allemaal niet meer kon ook, in die hele eerste periode. En ik heb toen ineens gevraagd aan, ik denk aan de jongens of aan mijn man, van willen jullie een puzzel van zolder halen? Die lag helemaal achterin de kast. En ik ben toen gaan puzzelen. Dat lukte wel. Want al die andere dingen lukten niet. Het lezen lukte niet. Computeren ging niet. Ik kon niet in mijn eentje naar buiten. Het huishouden lukte al niet waar ik heel veel bewegingen voor moest doen, want het hele evenwicht dat ja, dat lukte niet. Het hele evenwicht was van slag! En dat puzzelen ben ik toen gaan doen. En ik weet ook dat ik in die periode puzzels nog heb gekocht, want op een gegeven moment had ik alle puzzels gemaakt die we hier in huis hadden, waren er niet zo heel veel. En toen ben ik dus andere puzzels gaan bijkopen. Nieuwe puzzels. En ook die allemaal gaan doen. Want dat was zó heerlijk om te doen!
En later, tijdens wiebeldagen, heb ik dat ook steeds weer opgepakt. Ze liggen nu niet meer achter in de kast op zolder, ze liggen nu ergens waar ik ze zo kan pakken. En ik vind het helemaal niet erg om een puzzel 2, 3 of 4 keer te maken.
En in de lockdown-weken, toen we dus helemaal niets meer konden en eigenlijk alles stillag, toen heb ik het ook weer opgepakt. Kon ik ook die puzzels gebruiken en dan... puzzelen is voor mij dus eigenlijk iets heel troostrijks. Het is eigenlijk als een soort medicijn! En sinds een paar jaar doe ik dat ook tijdens allerlei goede dagen, gewoon omdat ik zin heb om te puzzelen. Ik zie het meer als een soort cadeautje, een cadeautje na het werk. Een soort beloning voor mezelf. En ik puzzel ook vaak wel na het eten. Dan hebben we alles opgeruimd en zo en alles is weer schoon in de keuken, afwasmachine is aan en dan ga ik een uurtje puzzelen. Want het is zó anders dan de hele tijd op Facebook zitten of ..eh.. ja, ik zou ook een boek kunnen gaan lezen, dat natuurlijk ook. En dat zal ook zeker wel weer gaan gebeuren, alleen nu is even puzzelen weer iets wat ik gewoon ja, naar uit kan kijken.
Het gaat eigenlijk over dat stukje voor stukje. Dat is... het is zó overzichtelijk, want al die stukjes liggen stil. En dan zoek ik in het begin, als ik met zo'n doos begin, die doe ik open, dan ga ik eerst kijken naar wat voor een kleuren er allemaal in zitten en dan ga ik dat selecteren. Heb ik allemaal kleine bakjes voor en daar gaan alle randjes die gaan in een bakje. En alles wat blauw is van de lucht of zo en alles wat groen is van het gras ..eh.. al die kleuren die zoek ik bij elkaar. En doordat ik dan dus dat verdeel, dan pak ik op een gegeven moment één bakje en dat gooi ik dan ondersteboven en dan ga ik kijken welke stukjes passen hier allemaal aan elkaar. En dan krijg je allemaal een beetje fragmentjes. Dan krijg je allemaal stukjes die bij elkaar passen, aan elkaar passen. Dan ontstaan er al figuren, vormen ..eh.. ja delen van die puzzel die al bij elkaar passen. En als er dan heel wat van die fragmenten liggen, dan liggen ze allemaal nog een beetje door elkaar heen, dan ga ik aan de randjes beginnen. Dan leg ik de hele rand neer en dan ga ik kijken, wat gaat waar naartoe? Wordt alles op de juiste plek neergelegd en dan pak ik ook de voorkant van de puzzel erbij, waar je kunt zien wat je moet maken. Want in het begin doe ik dat niet. Ik probeer eigenlijk zo lang mogelijk niet te kijken naar de afbeelding, maar alleen maar eerst op de stukjes zelf te kijken wat bij elkaar kan passen.
Nou en dan op een gegeven moment worden al die fragmenten wel goed neergelegd. Alles ligt op de juiste plek en dan blijven er natuurlijk allerlei puzzelstukjes over. Puzzelstukjes leeg en dan ga ik dus stukje voor stukje de rest invullen. En wat ik daar zo fijn aan vind, is dat puzzelen, dat doe je gewoon helemaal in je eigen tempo. Dat is zo, ja, rustgevend ook. Ik ben dan aan het puzzelen, maar af en toe kan ik ook opkijken, ik kan opstaan, kopje thee zetten, de was ophangen en dan weer even puzzelen. Ja, (ha) gewoon zó lekker om te doen!
En dat doe ik op, tegenwoordig op de eettafel, niet meer op zo'n grote plank die je onder de bank schuift, want dan moet ik steeds op mijn knieën, vind ik een beetje zwaar worden tegenwoordig. Ik doe het op de eettafel. We hebben een grote tafel en daar heb ik één kant daarvan... kan ik gebruiken en daar leg ik dan de puzzel op.
Die van 5000, die zal daar nooit op passen, dan moet ik de héle tafel gebruiken, maar die van 1000 en 1500 stukjes, ik denk dat ook wel eens een keer één van 2000 stukjes heb gemaakt, maar ja, dan is die ook echt helemaal vol die tafel, aan die ene kant. Maar ik vind die van 1000 eigenlijk het allerleukste om te doen. Want die past dan ook heel mooi daarop en dan heb ik ook genoeg ruimte om al die bakjes erom heen te zetten en zo en dan zie ik die puzzel natuurlijk langzaam groeien zo.
En als ie dan helemaal klaar is, dan laat ik hem een paar dagen liggen en dan ga ik elke keer weer even kijken en dan weet ik zelfs nog welke stukjes ik zo moeilijk vond. Welke stukjes ik elke keer naar gezocht heb of welk stukje ik heel lang in mijn handen heb gehad van: waar moet dit nou!?! Dat me dat helemaal niet lukte. Dus daarom vind ik het heel leuk dat hij een paar dagen blijft liggen en dan op een gegeven moment ruim ik hem op.
Gaan alle... de hele puzzel wordt weer in hele kleine stukjes, stukje voor stukje losgehaald, doe ik in een plastic zak en dan gaat ie dus in de doos. En ik doe hem in een plastic zak, die doe ik ook écht dicht. Die plak ik dicht, zodat er eigenlijk geen enkel puzzelstukje kwijt kan raken.
En de puzzels waar ik van hou, ja, dat maakt eigenlijk niet uit! Het kunnen tekeningen zijn, de Jan van Haasteren puzzels zijn tegenwoordig wel weer heel leuk, maar ik heb ook een zwart-wit puzzel met allemaal dieren erop en het lijkt heel makkelijk, maar die is nog best lastig. Foto's van allerlei... foto's, dat kunnen omgevingen zijn, landschappen, huizen, wat heb ik nog meer? Bloemen, kruiden, dat vind ik ook heel leuk. Dus ook... ik vind wel de variatie heel leuk. Een heel groot vlak wat alleen maar blauw is of alleen maar zee is of zo, vind ik minder leuk. Ik vind wel de afwisseling, vind ik het meest grappig. En dat is zo leuk van Jan van Haasteren, dat daar zoveel in te zien is; zoveel figuurtjes en als je er meerdere hebt gemaakt, herken je wat steeds terugkomt! En ik heb nu pasgeleden een puzzel van Wasgij, heb ik gekregen van iemand, dat kende ik nog niet. Zie je, ik ben een puzzelfanaat, maar ik wist... ik heb het wel eens gezien, maar ik wist niet wat de bedoeling van die puzzel was, maar dat is een puzzel waarbij je níet het juiste plaatje hebt, je krijgt wat gegevens op de plaat die voorop staat, maar dan moet je iets gaan maken wat de mensen die daarop staan... wat ze achter ..eh.. wat zij zien! Dus... en dat weet je niet. Of iets wat in de toekomst gaat gebeuren. Er zijn geloof ik allerlei andere mogelijkheden in ieder geval de plaat die op de doos staat, is níet de afbeelding. Daar kun je wel dingen uit halen, maar nou ja, dat is nóg leuker, want dan moet je echt alles bij elkaar gaan zoeken wat bij elkaar past en dan zelf bedenken, dat past daar en dat past daar en soms zit je helemaal verkeerd; dan moet het op een hele andere plek liggen. Ik denk ook dat dat ..eh.. voor mij ook een vervolg is, wat ik nog vaker kan gaan doen. Dus ja puzzelen, écht, dat is écht een hobby van mij.
Niet dus alleen maar tijdens ziekte tegenwoordig, de laatste jaren, eigenlijk dus na die corona-periode, ben ik dus regelmatig aan het puzzelen, omdat het zó anders is dan ..eh.. dan dus ja... op Facebook scrollen, andere ja, social media. In de zomer wil ik nog wel eens minder puzzelen, want dan gebruiken we dat uurtje na het eten, dat we dan een stuk gaan wandelen en dat doen we toch in de winter minder vaak. Dus, in de winter is puzzelen helemaal een ontzettend leuk tijdverdrijf! En het heeft mij dus enorm geholpen toen ik juist helemaal niet lekker was. Toen ik ziek was, toen ik een heleboel niet kon. Daar ben ik nog steeds heel blij mee dat ik dat toen ontdekt heb. Dat ik, op de aller-moeilijkste momenten, dat ik dus eigenlijk niets kon, dat ik erachter kwam: ik kan nog wel iets! Ik kan iets, stukje voor stukje, aan elkaar gaan maken, zodat er toch nog weer iets ontstaat en dat ik toch nog iets kan afmaken. Dus ja, (ha) op allerlei manieren kun je puzzelen dus gebruiken.
Dit was seizoen 5, aflevering 6: Stukje voor stukje van de podcast 'Evenwicht, je leven' en ben jij nou een van die eerste luisteraars, die dus al heel lang luisteren, dan weet je al heel veel van mij, maar ben jij nog maar net ingestapt, ga dan ook eens terug luisteren, naar al die afleveringen vanaf seizoen 1. De transcripten zijn bijna overal bij, dus je kunt ook meelezen, tegelijk met het luisteren en dat is voor heel veel mensen ook heel prettig die dus slechthorend zijn. Mensen met gehoorverlies vinden podcast luisteren helemaal niet leuk en ik hoop dat je dus mijn podcast juist met het transcript wel wilt volgen.
Dus dank je wel voor het luisteren naar 'Evenwicht, je leven' en tot de volgende keer.