Er was tot nu toe geen werkwoord voor het evenwicht. Balanceren is namelijk met aandacht je in evenwicht houden. Zoals luisteren horen met aandacht is en zien kijken met aandacht.
Het is best vreemd dat er nooit eerder een werkwoord is bedacht voor het 'je in evenwicht houden'.
Sinds de uitgave van Evenwicht in uitvoering is dat werkwoord er wel: SENSEREN
Nu nog dit woord verspreiden, bekend maken via allerlei wegen, zodat we het evenwicht echt op de kaart zetten.
Foto: Daniel Reche (Pixabay)
Volledig transcript:
En welkom terug bij de podcast 'Evenwicht, je leven', seizoen 2, aflevering 15: Senseren
Voordat ik het ga hebben over senseren wil ik even vertellen dat ik nu op een hele andere plek sta dan waar ik normaal zit. Kijk dan zeg ik het verschil al: normaal zit ik met het opnemen van de podcast, maar op dit moment sta ik. Ik heb namelijk de kamer van onze oudste zoon Kasper helemaal verbouwd en dat heb ik al veel eerder gedaan. En daar hebben we een statafel neergezet. Ik werk al heel vaak aan deze statafel. En deze ruimte hier is heel fijn, want ik kan hier naar buiten kijken met zicht op de tuin. Het is het oosten dus ik heb heel fijn licht hier naar binnen. Er is hier…, er staat een bank, er staat een stoel, er staan wat kasten, maar het is verder eigenlijk heel ruim en licht en dat is heel heerlijk om hier te werken.
Ik heb hier een paar leuke lampen ook op het bureau staan op die statafel dus ik kan hier voldoende licht op zetten. Ik kan hier zelfs 's avonds lekker aan het werk. En ik vind het zo'n mooie keus dat ik hier ben gaan werken dat ik op een gegeven moment had: ik kan natuurlijk ook gewoon de podcast gaan opnemen. Het enige wat ik hierna, als ik klaar ben met opnemen, moet ik even heel goed terug gaan luisteren hoe het klinkt omdat het wel goed moet klinken. De omgeving, ik weet niet precies of het hier wat holler klinkt of juist niet. Dus dat ga ik nog ontdekken op het moment dat ik terug ga luisteren.
Maar deze aflevering heb ik genoemd: senseren. En dan zal je hebben, van: senseren wat is dat nou weer? Nou dat klopt. Het kan zijn dat je nooit dat woord hebt gehoord terwijl het eigenlijk helemaal niet zo'n raar woord is. Het is het nieuwe werkwoord voor het evenwicht. Ja, je zal er ook nooit over gehoord hebben tenzij je mijn boek gelezen hebt, 'Evenwicht, in uitvoering'. Want in het laatste hoofdstuk heb ik het namelijk over dit werkwoord: senseren. En waar gaat het dan over?
Het heeft eigenlijk te maken ook met ons klassieke rijtje zintuigen. Onze ogen, oren, neus, mond en huid. Dat is eigenlijk het klassieke rijtje hè? De vijf zintuigen. En dat is eigenlijk ook kijken, horen, ruiken, proeven en voelen. Dat zijn de werkwoorden daarvoor.
En pasgeleden was ik bezig met mijn aantekeningen in het schrift waar ik over tinnitus schrijf. Waar ik dus het boek over schrijf, mijn derde boek gaat over tinnitus. En daar had ik een opmerking in staan, in dat aantekeningen-schrift en daar stond: luisteren is horen met aandacht. En die vond ik wel grappig, die heb ik dus ooit een keer op geschreven, en verder nog niets meegedaan. Nu dus wel, horen, nee, andersom: luisteren is horen met aandacht.
Als dat zo is dan is zien, is kijken met aandacht. En toen ben ik verder gaan denken: hoe zit het dan met ruiken? En proeven? En dan blijkt dat ruiken en proeven heel vaak aan elkaar gekoppeld zijn, ruiken doe je natuurlijk met je neus en proeven met de mond. Alleen je hebt ze allebei nodig om het te kunnen doen.
Hoewel, je kunt wel alleen ruiken en niet proeven, andersom.... weet ik niet of je iets kan proeven wat je niet kan ruiken. Maar in ieder geval, er is niet een apart werkwoord voor ruiken wat dus met aandacht is. Die ken ik eigenlijk helemaal niet. Nou is het met ruiken wel zo dat de hele dag door, dan zijn er geuren om je heen, die je wel of niet gewaarwordt, en die geuren kunnen aangenaam zijn of niet aangenaam. Alleen daar is dus niet een ander werkwoord voor zoals ik dan zeg ook van ...ehm... luisteren is horen met aandacht. En hoe zit het dan bij proeven?
Ja, proeven dan heb je het waarschijnlijk wel over smaken. Iets wat wel of niet lekker smaakt, en als het smaakt of het wel of niet lekker is, dan is dat dus proeven met aandacht. Nou, daar kan ie dus wel een beetje bij kloppen. Daar is dus wel een werkwoord voor.
Nu over dat senseren.
Ik ga even een stukje voorlezen uit het boek: 'Evenwicht, in uitvoering' hoofdstuk 26 het laatste hoofdstuk wat in dat boek staat. En benoem ik dan ook: elke dag zien, ruiken, proeven, horen en voelen we. Wordt het niet eens tijd om ook voor het zintuig evenwicht een werkwoord te vinden?
En eigenlijk vond ik het heel vreemd dat er nog helemaal geen werkwoord was. Of is het werkwoord voelen, is dat nou wat eigenlijk ook de lading dekt van het evenwicht?
Maar ja, voelen, dat kan natuurlijk heel veel betekenen. Dat is: fysieke kant voelen. Aanraking, druk, temperatuur of het koud of warm voelt. Voelen kan ook de psychische kant zijn. Allerlei gedachten die zorgen voor emoties, zoals blijheid, boosheid of machteloosheid, verdriet. Je inleven, iets opmerken of meeleven met een ander. Dat zijn allemaal reacties uit de omgeving die maken dat jij iets kunt voelen. Dat is allemaal de psychische kant.
Je kunt je ook ziek voelen en dat is een intern gevoel. Dan voel je je niet fijn, dan voel je je misselijk, je hebt pijn, je voelt je futloos of heel erg moe.
En wat ook kan is het intuïtieve voelen. Dat je aanvoelt of iets wel of niet een goed besluit is. Je voelt ergens aan van: nou... moet ik dit wel doen? Dat stemmetje dat af en toe ook opkomt. Wat ik dan ook wel eens heb dat het stemmetje zegt: zou je wel vandaag op de fiets gaan? Een soort intuïtief stemmetje wat tegen mij zegt: misschien kan je dat beter niet doen. Dus dan is ‘t aan mij om er wel of niet naar te luisteren. Dus vaak is dat als ik zo'n wiebeldag heb of zo of bijna zo'n wiebeldag ga krijgen. Dan is ‘t mijn lichaam die signalen afgeeft van: doe maar wat rustiger aan.
Maar ja dat is dan eigenlijk intuïtief. Het is wel voelen, maar het heeft niet direct met dat evenwicht te maken. Nou, het werkwoord over evenwicht zou dan eigenlijk zijn: balanceren. Ja. Balanceren, dat is eigenlijk dus het werkwoord voor evenwicht. Alleen als ik zeg: ik balanceer, dan wil dat zeggen dat ik moeite doe om me in evenwicht te houden. Dat is bijvoorbeeld als ik over een hele smalle plank loop, over een, op een wiebelige ondergrond, of een hobbelige weg. Dan ben je aan het balanceren. Als je zonder handen aan je stuur aan het fietsen bent. Dat is allemaal balanceren, dan ben je met aandacht bezig met je evenwicht. Hé, ik had net natuurlijk al: luisteren is horen met aandacht. Dan is balanceren dus je evenwicht houden met aandacht maar ja, dat evenwicht houden, daar is dus niet een ander werkwoord voor en ja, vanaf nu is het er wel… want ik heb dat werkwoord dus gevonden en dat is dus: senseren. Dus balanceren is eigenlijk dus senseren met aandacht. Ja, die is toch heel mooi gevonden!
Senseren zelf vind ik ook een mooi woord. Het rare is, ik heb het opgezocht, het bestaat dus, het bestond nog helemaal niet. Het staat niet in de woordenboeken, dus van mij wel de oproep: als jij iemand weet die weet hoe je een woord in het woordenboek krijgt?
Geef dan mij die tip of geef aan bij wie ik dan moet zijn, hoe ik dat voor elkaar kan krijgen. Zodat dat woord senseren, als werkwoord in het woordenboek kan komen en wat betekent dan: dat je je in evenwicht houdt en dat is gewoon het dagelijkse evenwicht. Gewoon wat we de hele dag doen: ik sta nu hier de podcast op te nemen, ik ben nu aan het vertellen en terwijl ik sta ben ik ook mijn evenwicht, ja aan het houden zonder dat het heel veel moeite kost. Dus ik ben niet aan het balanceren. Ik ben aan het senseren!
En dat senseren is dus eigenlijk wat je gewoon dagelijks doet. Als je de trap oploopt, afloopt zonder dat je daar de aandacht voor hebt, dan ben je continu aan het senseren. Je bent niet aan het balanceren, dat is pas wanneer het heel moeilijk gaat en veel moeite ervoor doet.
Wanneer je een zeer been hebt en je moet het voorzichtig doen. Dan ben je aan het balanceren. Maar alle dagelijkse evenwichtsactiviteiten, dan ben je dus aan het senseren.
Dan hebben we dus dat klassieke rijtje: kijken, horen, ruiken, proeven, voelen. Dat kunnen we dus aanvullen met senseren. Dan zijn het geen vijf zintuigen, het worden er zes. Nou is het zesde zintuig dat wordt ook wel vaak de intuïtie genoemd. Het zesde zintuig. Ja, als dat zo is dan zou dit evenwicht het zevende zintuig zijn. Maar ik heb een veel beter idee: als we nou dat hele rijtje nou eens omgooien. En dat we beginnen met senseren!
Want het evenwicht, ik heb het al veel eerder ook verteld: is het allersnelst werkende zintuig wat we hebben. Dus logischerwijs zouden we dat ook echt als eerste moeten benoemen.
Als eerste zeggen: senseren en daarna komt pas dus dat je gaat ...ehm... voelen, dat je gaat horen, ruiken, proeven, kijken vooral.
Want dat gebeurt natuurlijk meteen, heel snel! Dat is ook een snel zintuig. Alleen het is allemaal veel langzamer dan dat evenwicht. We gaan eerst senseren en daarna pas de andere zintuigen. En voor degene die dat boek 'Evenwicht, in uitvoering' hebben ontvangen, hebben daar ook een kaart bij gekregen en dat is die kaart waar ik opgeschreven heb die omkering van gedachten. Dat we ons rijtje klassieke rijtje zintuigen om gaan keren. Eerst het evenwicht dus en dan heb ik een klein ‘elfje’ van gemaakt:
Evenwicht
eerst senseren
en daarna voelen,
zien, horen, ruiken, proeven.
Paradigma-wisseling
En dan denk je natuurlijk: paradigma-wisseling? Een moeilijk woord. Dat wil zeggen dat, eigenlijk dat je wereldbeeld over dat klassieke rijtje zintuigen even helemaal omgegooid wordt en dat is precies wat ik natuurlijk aangeef. We gaan het hele rijtje omgooien. Dat is zo'n verschuiving in het wereldbeeld, want we gaan eerst senseren en daarom dat woord paradigma-wisseling.
Doe jij mee dan met om mij te helpen om dat woord senseren als een soort olievlek zo bekend te maken, door heel Nederland? Misschien ook wel naar het buitenland, maar misschien is senseren wel in het buitenland ergens een werkwoord. In Nederland in ieder geval niet en ik wil dan dat het hier als een olievlek ook rondgedeeld gaat worden. Dat áls we het over het evenwicht hebben, dan is senseren het werkwoord waar het dan over gaat. Net zoals we dat bij horen hebben en bij ruiken, bij proeven, bij zien, bij kijken, al die werkwoorden daar is nu ook voor, naast het balanceren, het werkwoord voor het evenwicht: senseren!
Dit was aflevering 15, seizoen 2, over senseren. En vind je het leuk om te luisteren dan kun je je altijd abonneren en anders kun je bij Spotify volgen dan aangeven en dan krijg je elke keer een berichtje op het moment dat ik weer een nieuwe podcast maak: 'Evenwicht, je leven'.