Tijdens de Balance Awareness Week (die elk jaar in september wordt gehouden) is er aandacht voor evenwichtsaandoeningen en de impact ervan op het dagelijks functioneren. Dat is een week. Ik besteed met deze podcast Evenwicht, je leven, het hele jaar door aandacht aan ons evenwicht. In de breedste zin van het woord, dat dan weer wel. Zo komen er heel verschillende onderwerpen aan bod. Deze aflevering gaat over aankleden en dat dat veel minder makkelijk gaat dan vroeger, door de evenwichtsuitval.
(eigen foto)
Volledig transcript:
Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven', de podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord... En dit is seizoen 4, aflevering 14: Zoiets simpels als aankleden.
Het is de Balance Awareness Week. Deze week die wordt internationaal gehouden en dan is er extra aandacht voor evenwichtsaandoeningen. Het gaat om de herkenning en erkenning van de symptomen en de gevolgen van evenwichtsaandoeningen. Het is natuurlijk heel mooi dat daar aandacht voor is. En dit is ook zo'n podcast die, ja aandacht geeft aan het feit dat niet alles meer logisch gaat als je een evenwichtsaandoening hebt. Zoiets simpels als aankleden.
Dan moet ik er wel eerst even bij zeggen: ik ben eigenlijk altijd heel langzaam geweest met aankleden. Als ik kijk, vroeger al, in de kleedkamer vooral na het zwemmen, dan moet je je afdrogen en aankleden. En als ik dan zag hoe mijn vriendinnen dat deden, de mensen om me heen, dan deden die dat zo veel sneller! Ik was eigenlijk altijd de laatste of bijna de laatste! Dus ik heb nooit snel kunnen aankleden.
Sinds die verminderde werking bij mij van die evenwichtsorganen, is het aankleden, nou ja bijna wel nog langzamer geworden. En het vergt dus écht veel meer aandacht en veel meer tijd voor mij om zoiets simpels als aankleden, om dat goed te doen. Dat begint al als ik onder de douche ben geweest en ik ga afdrogen, dan ja, gebruik je natuurlijk de handdoek om je haren ook droog te maken en zo. Je kantelt dan je hoofd, je gebruikt de handdoek om je rug droog te maken, om naar beneden te gaan, je benen droog te maken. Allerlei bewegingen die normaal gewoon makkelijk gaan, maar op het moment dat het evenwicht niet goed werkt, ga je daar ineens over nadenken en als je dat doet, ook heel bewust doet, om maar niet om te vallen. Of je zoekt steun. Je gaat ergens tegen de wand aan staan. Veel mensen gaan er ook bij zitten. En nou heb ik dan dat het afdrogen, doe ik altijd nog wel staand, maar het is altijd dus een actief proces.
En dan ook daarna met het aankleden, als je iets over je hoofd aan wil doen, dan kantel je je hoofd, vaak een stukje naar achteren of weer naar voren toe, maar met name naar achteren kantelen. Helemaal als ik dat 's morgens vroeg zou doen en ik ben nog een beetje slaperig... nou dan sta ik te wankelen! En dan zijn er ook van die dagen dat ik dat niet eens staande kan. Dan moet ik wel gaan zitten om dus dan die trui of dat shirt over mijn hoofd aan te doen. Dat heb ik ook natuurlijk met de broek aan trekken. Normaal als ik ook kijk hoe andere mensen hun broek aan doen, hophop, dat doen ze supersnel. Het is voor mij echt, eerst goed gaan staan en dan duidelijk op het ene standbeen gaan staan en met een broek aan doen, even nadenken, ja ik doe altijd eerst m'n rechterbeen in de broekspijp, dus dat betekent dat ik op links op mijn standbeen sta. Dan doe ik dus die aan en dan lukt het dus staande en dan zet ik hem neer. Dan moet ik hem écht goed neerzetten, dus mijn gewicht weer verplaatsen naar mijn rechterbeen, zodat dat mijn standbeen wordt en dan dus met, ik doe het nu al, ik doe het hier nu even, ...ehm... dan m'n linkerbeen in mijn linker broekspijp. En dan gewoon verder goed dichtdoen, dat gaat allemaal verder prima. Maar die broek zelf aandoen, dat lukt op dagen dat ik goed de aandacht erbij kan hebben maar ook dat ik ja, me vrij stevig voel. Op het moment dat ik wiebelig ben en al helemaal als ik duizelig ben, dan gaat dat natuurlijk helemaal niet! Dan heb ik steun nodig en als ik echt duizelig ben, dan ga ik zelfs op bed zitten want anders (ha) gaat het echt helemaal niet! Dan doe ik een broek aan, terwijl ik rustig op de rand van het bed zit of op een stoel en dan dus ...ehm... één voor één de... ...ehm... mijn benen in de broekspijpen doen en dan lukt het ook.
Nou is natuurlijk sowieso als ik duizelig ben, het hele opstaan, het lopen, altijd natuurlijk weer helemaal met aandacht: goed bedenken, eerst staan, kijken waar wil ik naartoe? Oh ja, daar naartoe en dan pas lopen. En niet zomaar opstaan en meteen weglopen. Dat gaat niet op het moment dat dat evenwicht dus niet goed werkt op zo'n dag. Als je het dan hebt over sokken aandoen, een sok aandoen, er zijn mensen die kunnen dat op één been. Nou, dat is iets wat mij gewoon écht niet lukt. Dan moet je ook op één been blijven staan en dat duurt langer en je moet ook verder naar voren toe om die sok dus om je voet heen te doen. De sok zelf zit ook dan vaak wat strakker en zo, dus dat moet je, nou met nog meer aandacht doen. Maar dat krijg ik niet voor mekaar om dat staande te doen. Dus mijn sokken aandoen, ga ik altijd bij zitten, op de rand... op de trap of zo, of de onderste trede, of op een rand van een stoel en dan kan ik m'n sokken goed aandoen en zo doe ik ook mijn schoenen aan. Dus het is voor mij heel moeilijk om dat dus op één been te doen. En ik... ik sta altijd met verbazing te kijken dat andere mensen dat wél doen! En ja, dat klopt ook wel, zij kunnen dat! En dat is natuurlijk hartstikke mooi dat ze dat ook blijven doen. Ook jij, als jouw evenwicht nog goed werkt, blijf dat vooral doen!
Ga dat elke keer dat evenwicht triggeren, zodat dat ...ehm... ja, steeds ja... aangeraakt wordt, getriggerd wordt, zodat je ja... steviger blijft daarin. Dat je goed voelt, voor dat evenwicht wat er nodig is en hoe je dat kunt compenseren met al je andere zintuigen. Met je tast, met je proprioceptie, dat spiergevoel, die combinatie maakt dat het dan lukt. Dat bepaalde dingen mij niet lukken, dat mij niet lukt, ja, dat is dan zo. Ik kan er heel goed mee omgaan en ik weet ook wat ik kan doen op het moment dat het bij mij, als ik duizelig ben, als ik wiebelig ben, dat ik het dan anders moet doen.
En dan weet ik ook, dat is niet voor altijd, dat is gewoon die ene dag of die paar dagen en daarna gaat het ook wel weer beter. Het is ook iets wat bijna automatisch gaat, dat op het moment dat je je weer goed voelt, dan pak je die broek en doe je hem gewoon weer één voor één met je benen omhoog staand aan. Dan hoef ik er niet eens over na te denken. En dat zijn ook de dagen dat ik me gewoon helemaal lekker en goed voel. Dus dat is helemaal prima dan. Ja, en dan dus ja, de ene dag gaat het dus wel goed en de andere dag gaat het niet goed. Dat is waar mensen met evenwichtsaandoeningen echt mee moeten dealen. Geen dag is hetzelfde. En vaak voel je dat 's ochtends vroeg al bij het opstaan, maar het kan ook zijn dat het in de loop van de dag gebeurt, dat het evenwicht minder gaat werken, omdat je al te veel hebt gedaan. Omdat je te veel achter het beeldscherm hebt gestaan of nou, heel intensief bezig bent geweest of iets heel spannends hebt meegemaakt, dan kan het zijn dat ineens, halverwege de dag, nou ja, dat dat evenwicht zegt: ja hoor, nu niet meer!
Alsof die dan minder gaat werken of ja, die gaat sowieso minder werken, maar dat het evenwicht zelf zegt: nu even niet, nu even weer rust! En dan lijkt het ook alsof het even moet resetten en dan gaat er soms wel een hele nacht overheen, dat je gewoon goed moet slapen zodat je de volgende dag weer ja, op een prettige manier kan opstaan.
Maar zoiets simpels dus als aankleden kan al voor mensen dus met een evenwichtsaandoening, al behoorlijk moeilijk worden. En dan heb je het over een gewone dagelijkse activiteiten die we doen, net als... ik heb het wel eens eerder gehad over traplopen. Een dagelijkse activiteit, als je dat altijd doet, wordt ineens een uitdaging op het moment dus dat je echt een evenwichtsaandoening hebt en daar dan ook echt last van hebt.
Want je hoeft niet elke dag heel veel last te hebben van de evenwichtsaandoening. Er zijn natuurlijk mensen waarbij dat wel zo is. Is het vaak ook in combinatie met andere stoornissen, met andere aandoeningen. Als je niet goed kan horen, niet kunt zien en ook nog eens een keer dat het evenwicht niet goed werkt, dan kun je voorstellen dat je dag al heel anders loopt. Of als je spieren, als die niet goed werken. Of als je last hebt met één knie en je moet dan lopen, dat het lopen ook al moeilijker wordt en als je een pijnlijke knie hebt en je gaat dus wel lopen met een evenwichtsaandoening, dan wordt dat nóg weer een groter struikelblok -bijna letterlijk- om dus soepel te kunnen bewegen, soepel te kunnen lopen.
Nou die aandacht over de impact die evenwichtsaandoeningen kunnen hebben, op juist ook die dagelijkse activiteiten. Daar is waar de Balance Awareness Week de aandacht aan besteedt. En deze podcast 'Evenwicht, je leven', ja, daarin deel ik natuurlijk die ervaringen waar ik zelf al mee deal, hè, met als dat evenwicht niet goed werkt en tegelijkertijd leg ik ook uit hoe het evenwicht wél hoort te werken. Want dat is mijn missie ook. Ik wil dat zintuig 'evenwicht' op de kaart zetten. Dat is eigenlijk die stap ervóór nog, vóórdat die evenwichtsaandoening er is, is het fijn om te weten dat er überhaupt een evenwicht is en hoe dat dan werkt en hoe dat in combinatie met die andere zintuigen allemaal werkt. Het hele evenwichtssysteem, het is zo'n ingenieus systeem, dat is wat ik deel, dat is wat ik graag wil blijven delen, waar ik over wil vertellen.
En nou ja, de Stichting Hoormij en andere ja, ik zit even te denken, welke nog meer, het is met name de Stichting Hoormij die heel veel aandacht geeft hieraan. De Facebook-groep, niet een groep, een Facebook-pagina: 'Eerlijk over evenwicht', die deelt ook over de evenwichtsaandoeningen en alle problematieken die dat met zich meebrengt. En ik zet die stap ervóór dus, dat ik wil uitleggen: ons zintuig 'evenwicht' is zo'n belangrijk zintuig, iedereen ja, móet zelfs, moet eigenlijk weten dat we een zintuig 'evenwicht' hebben! En waar dat zit. Hoe dat werkt, hoe het eruit ziet en dat is mijn missie! En dat deel ik onder andere ook met deze podcast 'Evenwicht, je leven' en natuurlijk het boek: 'Evenwicht, in uitvoering'. Want daarin ga ik helemaal in op de uitleg van hoe dat helemaal zit.
Nou, dank je wel voor het luisteren. Dit was seizoen 4, aflevering 14: zoiets simpels als aankleden. Dank je wel voor het luisteren.