In Margriet nr 44 staat het artikel: Wat verdriet met je lijf doet. Voor het ervaringsverhaal in het artikel ben ik geïnterviewd. Daarover vertel ik in deze aflevering. En ik stel mezelf de vraag, zit er nog steeds verdriet in mijn lijf?

(foto, fragment van het artikel uit de Margriet)

Volledig transcript 

Welkom bij de podcast 'Evenwicht, je leven'. De podcast over ons evenwicht in de breedste zin van het woord. Dit is seizoen 7, aflevering 14: Verdriet in mijn lijf.

Dit is weer het psychische evenwicht waar ik het over ga hebben. Dat hoort bij evenwicht in de breedste zin van het woord. En verdriet daar ga ik het straks over hebben. Ik ga het eerst even hebben over andere emoties die er ook zijn. En die ja, uiteindelijk ook kunnen leiden tot verdriet of dat het een combinatie kan zijn.

Heel recent had ik op een gegeven moment een spinnenweb in mijn oog, in mijn linkeroog. Ik zag allemaal kleine bewegende, friemelende dingetjes, eigenlijk in een soort spinnenwebvorm. Dus ik ben naar de huisarts gegaan en die vertelde dat zijn mouches volantes, vliegende vliegjes... zijn ook... floaters wordt het genoemd. En dat hebben we bij het ouder worden, gebeurt dat, dan kan dat zo in je oog ontstaan en dan ga je dat zien en dan kan de huisarts dat zelf niet zomaar zien, maar zelf zie je dat wel. En het kan behoorlijk irritant zijn, maar het kan eigenlijk helemaal geen kwaad en het gaat vanzelf over, want er is eigenlijk niks aan te doen.

Alleen, ik merkte op een gegeven moment dat ik ook allerlei lichtflitsjes zag. Op een ochtend werd ik wakker en ik zag ook dat het wazig was. En heel groot verschil tussen mijn rechter- en mijn linkeroog. Met mijn rechteroog zag ik alles gewoon scherp, met mijn linkeroog zag ik opeens dat het allemaal wazig was, inclusief dan die kleine flitsjes. Ik ben toen naar de opticien gegaan om te vragen: ja wat kan ik hieraan doen? En hij zei toen: ‘je gaat nu weer direct naar de huisarts, verwijzing vragen voor de oogarts en het is heel belangrijk dat je dat nu direct gaat doen. En anders ga je naar de eerste hulp, want het zijn wel je ogen’, gaf hij er nog bij aan. Toen ben ik weer naar huis gefietst en ondertussen had mijn man al de huisarts gebeld, omdat ik dat onderweg wel even verteld had aan hem. En ik kom thuis en we konden meteen, direct terecht bij de huisarts. En ik heb dat verhaal verteld en hij heeft ook op dat moment de oogarts gebeld in het ziekenhuis waar ik dan ook terecht kon. En dan ga je met spoed daarnaartoe. Dus we zijn daarnaar toegegaan. En de oogarts die heeft het bekeken en toen zei ze ook: het is heel goed dat je bent gekomen.

Want was er aan de hand? In de oogkas, aan de achterkant, daar zitten allemaal adertjes en zo en zo'n adertje was gesprongen. Doordat het gesprongen was ging het trekken aan mijn netvlies en dat zijn die lichtflitsjes die je dan ziet. En ook dat wazig worden komt omdat dat netvlies niet helemaal, ja, juist gevormd is dan, er wordt aan getrokken. Ze heeft goed gekeken en toen zei ze: 'er zit geen scheurtje, het is alleen dat eraan getrokken wordt, maar er is eigenlijk nu niet direct wat aan de hand, alleen het is wel zaak om daar heel zorgvuldig mee om te gaan. Dus ga niet sporten, ga niet naar de yoga, niet zwaar tillen, niet vooroverbukken.'

En zo heeft ze me naar huis gestuurd, ze zegt ‘dan zie ik je over drie dagen terug’. Ik was op vrijdag daar geweest en na het weekend nog een keer naar de oogpoli om dan weer opnieuw te kijken. Nou, dat is gebeurd, ik ben weer opnieuw naar de oogarts gegaan, zij heeft weer gekeken en toen zei ze ook: 'het is stabiel gebleven, het is niet anders geworden.' De klachten waren ook hetzelfde. Ik zie nog steeds af en toe die lichtflitsjes, ik zie nog steeds dat het een beetje wazig is, maar ze zegt: 'hier hoeven we nu niets aan te doen. Ga nu een week nog heel rustig aan doen en over een week kun je dan wel weer van alles bewegen. Maar op het moment dat het erger wordt, dat het nog waziger wordt, dat je nog andere klachten daarbij krijgt, dan moet je direct komen.' Nou en zo ben ik dus weer naar huis gegaan.

Maar wat ik merkte is in eerste instantie, toen ik van de opticien hoorde 'je moet nu met spoed naar de oogarts', dat ik heel verdrietig was. Ik begon te huilen, onderweg fietsend naar huis, en dan ja, dan helpt zo'n fietstocht ook nog wel even, rustig fietsen, want ja ik had zelf al, ik moet -denk ik- rustig aan doen, weet ik niet, maar vanzelf deed ik dat al, maar ondertussen wel huilen. En ik kwam thuis en we konden direct naar de huisarts toe en toen merkte ik dat ik daarna weer rustig werd en helemaal toen we zaten te wachten bij de oogarts, dan merk ik dat eigenlijk ben ik best wel ..ehm.. bang, maar dat uit zich dan in heel stil worden. Heel erg in mezelf keren, liefst mijn ogen dicht en dan maar afwachten. Ja en dat is wat ook bij mij gebeurt als er verdriet is.

Het bijzondere is dat toen ik daar bij de oogarts zat, was ondertussen de Margriet uitgekomen. Het tijdschrift Margriet wat elke week uitkomt, en daar stond mijn verhaal in. In een groot artikel met de titel: Wat verdriet met je lijf doet. En dan gaat het erover dat verdriet zowel psychisch als fysiek elkaar kan versterken, ja, met elkaar te maken heeft, dat je het eigenlijk niet los kunt zien. En dan gaat het over de spreekwoordelijke steen in je maag of je darmen in de knoop of een ..ehm.. ja wat is het, een brok in je keel. Dat is wat allemaal verdriet kan doen. Daar stond mijn verhaal in! Vlak voor de zomervakantie 2024, ben ik geïnterviewd door iemand die met dit artikel bezig was en zij had mij gevonden in de database van Vaker In De Media, VIDM. Of nee, het was zelfs anders, want ik heb wel eerder contact met deze dame gehad en zij vond mijn verhaal wel interessant om dan te gebruiken en toen vroeg ze ook van: heb jij te maken gehad met verdriet? En daar moest ik wel even over nadenken, hoe was dat ook alweer? Want het is natuurlijk best heel lang geleden. Maar daar is dus een artikel uitgekomen en dat staat in dat grote artikel dus in de Margriet, Margriet nummer 44 met de titel: 'Wat verdriet met je lijf doet.'

En dat ga ik gewoon even voorlezen. De titel van dat stukje van mij is: 'Ineens kon ik niet meer doen wat ik het liefst deed'. Nou en dan staat er bovenaan: Paula Hijne (61) was juf op een basisschool en had een passie voor haar werk. Maar in 2006 gooide de ziekte van Ménière roet in het eten. En lange tijd dempte ze haar emoties met een vervreemdend gevoel als gevolg. En dan staat er de tekst alsof ik het helemaal zelf zo gezegd heb.

‘Ik was op en top juf, werken met kinderen zit écht in mijn DNA, maar in 2000 kreeg ik flinke tinnitus en toen daar in 2006 de ziekte van Ménière bij kwam, met aanvallen van enorme draaiduizeligheid en de neiging om om te vallen werd het teveel en ineens kon ik niet meer doen wat ik het liefste deed! En ik kwam terecht in de ziektewet. Van een volle agenda ging ik naar een lege agenda. Tijdens mijn re-integratie mocht ik kinderen een-op-een begeleiden, maar ik kwam er al snel achter dat dat niet was wat ik wilde, want ik miste de dynamiek van de klas enorm. Terwijl duidelijk was dat ik niet meer voor de klas zou terugkeren.

Thuis huilde ik wel, maar ik dempte vooral mijn emoties. Als ik 's avonds aan tafel zat, met mijn man en zoons, dan voelde het alsof ik niet echt bij de gesprekken was. En in eerste instantie lijkt het alsof zo'n groot verdriet nooit zachter wordt, maar dat werd het wel. Op een dag fietste ik weg van de kinderen die ik individueel begeleidde en ik zwaaide naar ze en dacht ineens: als ik nu eens niet meer met kinderen ga werken, wat is er dan mogelijk?

Dat was een enorme doorbraak, alsof er een hele zware jas van me afviel! Ik accepteerde dat ik een wandelstok nodig had. En dat het lukte om zelf een boodschap te halen en dat was geweldig! Het lukte ook om naar de sportschool te gaan, dat was het moment dat ik stopte met vechten tegen wat me was overkomen. En mijn emoties kwamen terug. Vanaf toen ging ik vechten voor wat ik allemaal wilde realiseren en dat geeft zoveel meer energie! Natuurlijk is het verdriet niet geheel verdwenen, soms is het er ineens en dat is prima. Ik stop het niet meer weg!’

Nou, dat is het artikel wat de journaliste ervan gemaakt heeft. Sommige dingen heb ik iets anders gezegd, maar dat maakt niet heel veel uit, want dit is wel een verhaal wat aangeeft dat verdriet ook ervoor kan zorgen dat je juist je emoties dempt. En dat is wat ik nu recent weer heb ontdekt. Dat ook als ik bang ben, dat eerder mijn emotie van bang-zijn gedempt wordt in plaats van dat het versterkt wordt en ik weet niet precies wat ik doe, maar het is alsof ik er even niet... niet helemaal bij ben. Of ik niet helemaal erbij wil zijn! Beetje afstand wil nemen of zo. Ik weet niet precies hoe het werkt, maar ik weet wel dat het dus voor demping zorgt. En dat kan ik me nog heel goed herinneren ook op het moment dat ik dus niet naar school kon en dus overdag de hele dag in huis zat en heel veel moeite had om mijn evenwicht te bewaren, dat ik niet wist wat kan ik dan nu wél doen? En dat waren echt ook... daar zaten huildagen bij, maar met name ook dat ik dan een hele dag doorkwam zonder dat ik achteraf precies weet wat ik nou had gedaan. Sowieso heel weinig en ik weet nog wel dat ik op een moment bedacht van: ik kan gaan puzzelen, dat puzzelen mij heel erg hielp om gewoon weer iets te doen te hebben.

En toen ik eenmaal weer een beetje zelfstandig de trap op en af kon, dat ik ook zelf de was kon ophangen. En dat is dan wel weer heel bijzonder, de was op hangen is voor mij ook iets wat heel fijn is om te doen. Ik vind het helemaal niet erg, ik doe dat graag, omdat dat me een gevoel geeft van dat dat zinvol is, het is nodig, het hoeft ook niet in de droger, dat scheelt ook weer -scheelt een hoop elektriciteit- maar was ophangen is voor mij iets van nou, iets van troost of zo, dus dat doe ik graag. En zo was dat puzzelen ook voor mij een manier om wel bezig te zijn en om iets aan te beginnen en ook af te maken. Zodat ik toch nog wel beetje dat zinvolle gevoel had. Dat ik toch nog iets gedaan had op een dag. Wat wel is, dat dat verdriet is op een gegeven moment écht wel veel minder geworden en ik had ook helemaal niet meer de neiging om echt naar school te gaan, vond ik ook niet meer nodig. Als ik een klas kinderen zag, in het begin was het nog heel moeilijk, maar later werd het steeds makkelijker. En nu kijk ik ernaar en denk: wow, ik ben blij dat ik het niet hoef te doen!

Maar mijn lijf herinnert me af en toe er wel aan. Of in ieder geval misschien mijn hersenen wel. Ik heb nog steeds dat elke zomervakantie, is er een nacht dat ik slaap, dat ik wakker word -bijna als een soort nachtmerrie- omdat ik gedroomd heb over dat ik naar school ga en dat ik dan op dat moment niet weet welke kinderen ik krijg in de klas! Oh, ik heb de schriften nog niet klaar gelegd! Waar zijn alle boeken gebleven? Dan ben ik altijd nog met school bezig! En er is altijd een nacht waarin dat gebeurt! Vind ik zó vreemd! En dat komt natuurlijk omdat ik jarenlang elke keer... na de zomervakantie begon je weer op school. Dat is heel lang een heel normaal patroon geweest en toen dat niet meer zo was -dat ik na de vakantie op de school zou beginnen- is dat ergens in mijn lijf dus wel blijven zitten! Ik blijf dat fascinerend vinden dat dat nog steeds gebeurt! En dan vraag ik me ook af: is dat dan toch een stukje verdriet wat elke keer naar boven komt, dat ik dan niet meer naar school ga? Dat ik na de vakantie dus zelf mijn werk weer mag vormgeven.

En ik vind het eigenlijk heerlijk om mijn eigen agenda te hebben en zelf te bepalen wat ik wel en niet kan doen. Ik zit al een beetje zo, nu op zo'n kantelpunt weer van 'wat ga ik hierna allemaal doen' of hierna ..ehm.. vanaf, jawel, vanaf dat mijn derde boek uit is, hoe ga ik dan verder mijn werk vormgeven? Ik ben namelijk ook al een beetje afstand aan het nemen van dat werkende bestaan. Hoe kan ik dan wel nog mijn werk vormgeven, wat kan ik nog wel blijven doen? Ik sta een beetje op het kantelpunt. Ik wil in de kleineondernemersregeling en dat is iets anders dan het zelfstandig ondernemerschap, want dan hoef je al een heleboel dingen niet meer te doen. Qua administratie wordt het wat makkelijker en dat is wel waar ik naartoe ga. Dat is ja, wat ik dan voor me zie wat beter bij me past op dit moment en dan wil ik dus echt gaan creëren, andere dingen gaan maken, ik wil kunstwerken gaan maken op mijn manier en daar de tijd voor hebben, want die ruimte heb ik hier. Ik heb een hele grote tafel waar ik aan kan werken! Dus dat zou ik heel graag willen gaan doen!

En hoe het dan zit met dat verdriet? Dan weet ik ook niet of ik volgend jaar, tijdens de zomervakantie, daar weer zo'n nacht van krijg dat ik dan weer wakker word en dan niet weet hoe het allemaal op school moet gaan. Dat ik dan niet weet in welk lokaal ik moet zijn en of dat misschien helemaal over is dan!? Dat dat gewoon niet meer gebeurt! Dat moment moet een keer komen, lijkt me.

Maar ik het wel gemerkt dat, als er een emotie is, wat ik helemaal in het begin vertelde -toen ik daar zat te wachten op de oogarts- dat ik dan eigenlijk héél rustig word, heel erg in mezelf gekeerd, het liefst met mijn ogen dicht zit, dus eigenlijk het gevoel willen dempen. Of dat nou de juiste manier is weet ik niet, maar dat is wel wat gebeurt, vanzelf. Dus ja, dat leren omgaan met die emoties, dat is iets ja, dat blijf je leren. Zo kan er dus verdriet in mijn lijf zitten wat ik misschien nog helemaal niet weet! Ook na het overlijden van mijn ouders, het overlijden van de kat, dat verdriet dat blijft ook nog hangen, dat... ja, misschien is dat ook wel wat meer aan de hand in m’n lijf, dat ik ook allerlei andere kleine klachten nu heb en... zou kunnen! Weet ik niet. Ik laat het verder dan ook maar los! Ik stop het niet meer weg, maar ik ben er ook niet heel veel meer mee bezig. Ik denk dat het ook oké is. Dit is seizoen 7, aflevering 14: Verdriet in mijn lijf. En wil je het artikel nog lezen? Het staat in Margriet nummer 44, op bladzijde 81 begint het en mijn verhaal staat op bladzijde 83.

Dank je wel voor het luisteren en tot de volgende keer!