Na jaren van relatieve rust laait de oorlog in Syrië weer op. Jihadistische rebellen winnen terrein, Assads regime wankelt. Wat betekent dit voor de toekomst van het land? Sam Verbeek bespreekt het met chef buitenland Matthijs van Schie.
De Syrische burgeroorlog ontstond in 2011 tijdens de Arabische Lente. Wat begon als een volksopstand tegen het regime van Bashar al-Assad, mondde al snel uit in een bloedige strijd. Assad reageerde met harde repressie en kreeg steun van bondgenoten Rusland en Iran. Tegelijk vormden rebellenallianties, variërend van jihadistische milities tot gematigde groepen, een front tegen het regime. De chaos werd compleet toen ook IS en de Koerden zich in het conflict mengden.
Een bevroren conflict ontdooit
In 2020 leek het conflict te bevriezen. Assad had grote delen van het land terugveroverd dankzij Russische luchtaanvallen, terwijl de rebellen zich concentreerden in de provincie Idlib. Het noordoosten van Syrië bleef in handen van de Koerden, gesteund door de Verenigde Staten. Iran gebruikte Syrië als doorvoerroute voor wapens naar Hezbollah in Libanon. Ondanks de (fragiele) wapenstilstand bleef het land verdeeld en gespannen.
De recente opmars van jihadistische rebellen, onder leiding van Hay'at Tahrir al-Sham (HTS), zet de machtsverhoudingen op scherp. In korte tijd veroverden de rebellen de strategische steden Aleppo en Hama. Nu dreigt ook Homs, de toegangspoort naar Damascus, te vallen. Assads regime staat onder toenemende druk.
Waarom escaleert het conflict nu opnieuw?
Een belangrijke reden ligt in geopolitieke verschuivingen. Rusland, dat jarenlang Assad steunde, is verzwakt door de oorlog in Oekraïne. Hezbollah, een andere bondgenoot, leed zware verliezen in de recente oorlog met Israël. Intussen steunt Turkije de rebellen, om zo de Koerdische invloed aan zijn grens te beperken.
Of het regime standhoudt, is onzeker. In elk geval maken de geopolitieke belangen duidelijk dat deze strijd nog lang niet voorbij is.
Lees hier het artikel van Matthijs van Schie
Lees hier het artikel van Linda Otter
