Door dingen uit elkaar te halen, leer je hoe ze in elkaar zitten.......

Deze uitzending wordt mede mogelijk gemaakt door Dakzaken.

Mijn gast Filip Boscher.

Filip groeide op in een beschermd en rustig gezin, met een vader die ingenieur en ondernemer was en hem de liefde voor techniek, tekenen en knutselen bijbracht. Al vroeg ontdekte hij zijn talent voor tekenen en maken, maar stond hij voor de keuze tussen kunst en techniek. Dankzij een slimme suggestie van zijn vader volgde hij zowel de kunstacademie als de HTS; daar ontdekte hij dat de degelijkheid en inhoud van bouwkunde beter bij hem paste dan de vrijblijvende sfeer van de kunstacademie.

Zijn loopbaan begon in een moeilijke tijd – begin jaren ’80, midden in de bouwcrisis – wat hem dwong om creatief te zijn. Hij trok op wereldreis, werkte in Australië en ervoer daar de universele kracht van bouwkundige tekeningen: een helder ontwerp spreekt overal dezelfde taal. Dit inzicht werd een bepalend moment in zijn professionele ontwikkeling. 

Terug in Nederland zette hij zijn studie voort in Delft, waar hij zich verder verdiepte in architectuur. Zijn fascinatie voor het kunstenaarschap – het kijken, voelen, luisteren en zoeken naar het sublieme – bleef altijd verweven met zijn werk als architect en docent. Hij wilde studenten niet alleen technieken bijbrengen, maar ook een houding van verwondering en onderzoekend leren meegeven. 

Dertig jaar lang stond hij in het onderwijs, waar hij vele generaties studenten begeleidde. Voor hem was een goede docent iemand die ruimte gaf om je eigen richting te vinden, maar ook zelf inhoudelijk sterk was en dingen kon voordoen. Zijn contact met studenten, het creëren van een veilige leeromgeving en de nadruk op het praktische én inspirerende aspect van leren waren voor hem hoogtepunten. Teleurstellingen ervoer hij vooral in de golf van onderwijsvernieuwingen die, volgens hem, vaak meer vaardigheden deden verdwijnen dan opleveren. 

Na zijn pensioen voelde Filip aanvankelijk gemis: hij had graag langer willen doceren. Toch vond hij nieuwe energie in uiteenlopende projecten. Hij verdiepte zich in naaitechnieken, volgt een coupeuropleiding, sleutelt aan auto’s en overweegt zelfs theologie te gaan studeren. Daarnaast wil hij maatschappelijk betekenisvolle ontwerpen maken: leefgemeenschappen voor ouderen, woonvormen voor asielzoekers en betaalbare alternatieven voor starters. 

Zijn leven kent duidelijke overwinningen: de ontdekking van zijn vakmanschap, het succes in het onderwijs en het vermogen om steeds te blijven leren en nieuwe richtingen te zoeken. Teleurstellingen lagen in de beperkingen van onderwijsvernieuwing en het plotselinge verplichte afscheid van zijn docentschap. Toch overheerst veerkracht en nieuwsgierigheid: de knutselaar en ontwerper in hem is springlevend. 

Belangrijkste uitspraken van Filip

• “Ik voel me met hart en nieren een ontwerper. Dat zit in je ruggenmerg.”

• “Door dingen uit elkaar te halen leer je hoe ze in elkaar zitten.”

• “De kracht van een goede tekening is universeel. Je kunt er overal ter wereld mee bouwen.”

• “Kunst geeft je een extra kanaal om de wereld te ervaren.”

• “Een geweldige docent geeft je de plek waarin jij zelf je richting kan vinden.”

• “Onderwijsvernieuwing heeft vaak meer vaardigheden doen verdwijnen dan opgeleverd.”

• “Het meest effectieve leren gebeurt tijdens het doen – learning by the job.”

• “Mijn grootste voldoening is dat studenten zich veilig voelden om zelf te leren nadenken.”

• “Blijf leren. Niet omdat het moet, maar omdat het leuk is en omdat je anders verzuring riskeert.”

• “De sociale component van architectuur – hoe maak je een samenleving gelukkig – is een oceaan van kennis die nog ontwikkeld moet worden.”

Fijn dat je luistert naar Pensionado

Contact: patrickoudijk@me.com