Ontdek je talenten, wacht niet op een Ander........

Mijn gast Nico Groen. Hij groeide op in een omgeving waar gezag en regels de boventoon voerden: een jongensinternaat waar zijn vader directeur was. Al vroeg leerde hij dat gezagsdragers, delinquenten en kinderen in wezen niet zoveel van elkaar verschilden. Die ervaring vormde zijn diepgewortelde overtuiging: alle mensen zijn even groot. Het beeld dat bazen groter of belangrijker zouden zijn dan mensen op de werkvloer noemt hij een collectieve vergissing – een hardnekkig model in ons hoofd dat organisaties belemmert en mensen klein houdt.

Hij zag in zijn werkzame leven – als consultant, trainer, bestuurder van machinefabrieken en voortrekker van lokale energie‑initiatieven – keer op keer hetzelfde patroon: mensen wachten op een leider, terwijl de oplossingen vaak allang binnen handbereik zijn. In plaats van blind vertrouwen in top‑down leiderschap, pleit Nico voor ruimte aan de wijsheid die al aanwezig is in teams, buurten, klaslokalen en fabrieken. Want goede ideeën komen net zo goed van de koffersjouwer op Schiphol als van de directeur.

Voor Nico is gezag geen hiërarchisch gegeven, maar een kwestie van relevantie en timing: wie iets begrijpt van de inhoud én de urgentie van een vraagstuk, moet ruimte krijgen om te handelen. En wie die ruimte krijgt, moet niet wachten, maar beginnen. "Begin meteen te helpen," zegt hij, "niet na een contract of plan. Toon je waarde in daden, niet in woorden."

Hij heeft zich in Lochem ingezet voor de gemeenschap, niet uit liefdadigheid, maar vanuit de overtuiging dat lokale gemeenschappen de wereld kunnen redden. Niet de markt, niet de overheid, maar mensen die elkaar kennen, elkaar vertrouwen en samen verantwoordelijkheid durven nemen. De energiecoöperatie die hij mee opzette, is daar een tastbaar voorbeeld van: vrijwillig, lokaal georganiseerd, en effectiever dan welk beleidsplan ook. 

Ook in het hoger onderwijs probeerde Nico toekomstige leiders te laten zien dat goed management geen kunstje is, maar een houding. "Als het ingewikkeld wordt," zei hij zijn studenten, "ga dan niet harder rennen, maar sta stil en kijk goed om je heen. De antwoorden zitten vaak al in de ruimte, je moet ze alleen leren herkennen." 

Hij gelooft niet in democratie als optelsom van stemmen, maar als vorm van situatief leiderschap. Geen macht aan de meerderheid, maar aan wie op dat moment de meeste kennis, betrokkenheid en verantwoordelijkheid draagt. In zijn visie zijn organisaties geen piramides maar netwerken, waar je voortdurend zoekt wie wat te doen heeft – en waarom.

Voor de nieuwe generatie heeft hij één heldere boodschap: wacht niet. Bouw je leven, je buurt, je organisatie niet op basis van hiërarchie of systemen, maar op basis van vertrouwen, samenwerking en de moed om te beginnen. Niet omdat je zeker weet dat het lukt, maar omdat het anders niet gaat gebeuren.

Dat is de kern van zijn leiderschap: bescheiden, helder en compromisloos trouw aan zijn waarden.

Fijn dat je luistert naar de Pensionado!

Email: patrickoudijk@me.com