History Matters 010 - S01 / E15

15. Nederlands-Indië in de 19e en 20e eeuw: geweld, exploitatie en dekolonisatie (deel 1) met Alicia Schrikker

We blijven nog even in de 19e eeuw: hoe ontwikkelde het kolonialisme zich in de 19e eeuw in Nederlands-Indië? Achter de mooie woorden ‘pacificatie’ en ‘cultuurstelsel’ schuilt een wrede werkelijkheid. In aflevering 15 van History Matters gaat presentator Hasna El Maroudi in gesprek met historicus Alicia Schrikker, universitair hoofddocent kolonialisme en wereldgeschiedenis aan de Universiteit Leiden. In de 19e eeuw voerde Nederland onder de noemer van ‘pacificatie’ een vrijwel onafgebroken oorlog om de gehele archipel te bezetten en alle verzetsbewegingen neer te slaan. Bovendien dwong Nederland lokale heersers om mee te werken aan het ‘cultuurstelsel’, een systeem om boeren te dwingen een vijfde deel van hun land te bewerken voor de staat. Schrikker vertelt dat kolonialisme in Nederland normaal werd gevonden, ondanks dat er wel discussie was: “Wat nooit ter discussie stond, was of ‘we’ daar moesten zijn. Dat vond Nederland gewoon logisch.” 

Kijk alle afleveringen terug op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

Over History Matters 010

Geschiedenis doet ertoe – en hoe! De podcast History Matters gaat over het Nederlandse koloniale en slavernijverleden. Hoe zat het ook alweer of beter: wat is het volledige verhaal? Historici en andere experts vertellen het je én helpen je te begrijpen hoe dit deel van onze geschiedenis nog altijd doorwerkt. De meeste afleveringen worden afgesloten door spoken word artiesten. Laat je meevoeren in hun beleving en reflecties over de impact van de koloniale en slavernijgeschiedenis.

De 27 afleveringen van de podcast History Matters zijn voortgekomen uit de 12-delige collegetour in Theater Zuidplein (2021-2022), gepresenteerd door Hasna El Maroudi. De vragen voor de gasten zijn voorbereid samen met studenten van Hogeschool Rotterdam, Albeda en Zadkine, in de kritische geest van de Black Lives Matter beweging.

Aflevering 1 begint in de stad van nu. Daarna gaan we terug in de tijd, naar de 16e eeuw: hoe begon kolonialisme en slavernij? We volgen de ontwikkelingen, zowel in de Amerika’s, het Caribisch gebied, als Afrika, Azië, Nederlands-Indië en de Molukken. Via de 19e eeuw van imperialisme en emancipatie komen we bij de 20e eeuwse bewegingen voor vrijheid, tegen kolonisering en racisme. De slotafleveringen gaan over hoe we in het hier en nu kunnen werken aan onze toekomst, de koloniale schaamte voorbij.

History Matters is een programma van stichting Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst. De podcast History Matters is mede mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam en de Van der Mandele Stichting. Alle afleveringen zijn als talkshow te bekijken op onze website historymatters010.nl en via OPEN Rotterdam.

Met speciale dank aan het NWO-VICI programma Exploiting the empires of others van Universiteit Leiden en het Indisch Herinneringscentrum.