Ongeveer anderhalf jaar geleden kreeg ik een mail en vol verbazing liep ik na het lezen van de mail naar mijn echtgenote Lisette. Ik zei: ‘Lies, als dat Jan van de Winden niet is? Dat is al meer dan 35 jaar geleden’. Ik weet het nog als de dag van gisteren.

Ik begon mijn werkzame hulpverleningsleven op de acute opnameafdeling genaamd B4 van het Willem Arntsz Huis te Utrecht. Jan werd binnengebracht. Een jong jochie, vol met bravoure. De psychiater gaf hem al snel een stempel.  Ik zei tegen de psychiater: “Als hij gek is, dan ben ik het ook!” 

En dan krijg je 35 jaar later een mail van Jan. Ik heb hem meteen gebeld en hij moet ongetwijfeld de verbazing in mijn stem opgemerkt hebben. Een week later zaten we in eetcafé de Poort, op de hoek van het ledige Erf. Niet ver van de kliniek waar we elkaar hebben leren kennen. Drie uur lang wisselden we onze ervaringen uit over hoe we het allebei hebben beleefd.

Je moet je voorstellen dat je na 35 jaar tegenover elkaar zit en elkaar aankijkt. Niets zeggend, een niet te beschrijven gevoel komt dan over je heen, versterkt door de stilte die valt en ik alleen de woordjes kan zeggen: "Jeetje Jan". Jan zou me later nog meer verhalen gaan vertellen, waardoor veel dingen duidelijk zouden worden. 

Nieuwsgierig als ik was vroeg ik wat maakte dat hij gemaild had en wat hij nu deed? Jan zei: "Ik heb je gemaild, omdat je de meest gesloten harten wist te bereiken waaronder ik. Ik denk dat ik het ook fijn vind je te laten zien dat het goed met me gaat. Een stuk dankbaarheid voor hoe jij mij zag, niet gek of lastig, maar als mens. Je had al vroeg door dat er iets niet klopte. Dat verhaal heb ik nu als volwassene wel kunnen delen." 

Als kind had ik daar de woorden niet daarvoor. Ik begeleid nu politieteams en ben leidinggevende bij teamontwikkeling. Daarnaast expert op het gebied van sekten en gesloten gemeenschappen. 

Een paar maanden later had ik zijn boek in handen met zijn indrukwekkende levensverhaal. Het gaat vanaf kinds af aan over zijn strijd en hoe hij strategisch de kracht heeft gevonden te ontsnappen aan een gesloten gemeenschap door zaken anders te leren vasthouden, want al lezend vermoed ik dat het er helemaal van loskomen een utopie is. Dit boek is een must voor eenieder, want als je het eenmaal opengeslagen hebt, laat het je niet meer los. Het boek is meer dan een verhaal, het is een lerend boek, een boek waar je wordt ingezogen. De manier waarop hij manoeuvreert tussen al die ‘duivelse spiralen’ en later de moed had het monster in de bek te kijken heeft mij echt gegrepen. 

Harry Gras

#dekantelkast #gekkejantje #vansektekind #totspecialist #harrygras #rokusloopik #afleveringzevenenzeventig