8. Het grenskantoor
Op zoek naar het Grensmuseum bij Helmstedt komt Muiderman terecht in een bosachtig gebied met de resten van de Muur. Hij leest op een bord een tekst in drie talen met vette uitroeptekens en weet niet meer wat werkelijkheid of fictie is. In een vitrine bij het Grensmuseum vindt hij een boek met als titel ‘Het principe van de hoop’. Hij passeert Grenzdenkmal na Grenzdenkmal, schijnbaar lege dorpjes, waaronder Hötensleben precies op breedtegraad 52.11. Het boek ‘De wereld van gisteren’ van Stefan Zweig gaat in de boekenkist en blijkt ook nu nog angstig actueel. Duur 18 min.
Over Breedtegraad 52.11
Over een reis vanaf het portiek van mijn geboortehuis op breedtegraad 52.11 dwars door het midden van Europa. Zonder een van te voren bepaald doel, maar met die breedtegraad als richting. Niet een reisgids maar het toeval is leidend. Ik reis met de camper, zonder Tomtom, en met het openbaar vervoer, ontmoet mensen en mijmer over reizen. In de camper is een boekenkist, waarin aan het einde van elke aflevering een boek wordt gelegd. Het werk van Joseph Roth (1894-1939) geboren in Brody (Oekraïne) zal me naast vele andere boeken vergezellen. Roth was behalve romanschrijver ook journalist en hij duidde de tijd. Na circa 1500 km eindigt de reis in het gebied waar Polen, Wit-Rusland en Oekraïne elkaar raken. Op het moment dat ik de Duits/Poolse grens passeer – en besef dat de volgende grens die met Oekraïne of Wit-Rusland is – leg ik ook werk van Babel (1894-1940) geboren in Odessa (Oekraïne) in de boekenkist.