Lodewijk van Wendel de Joode werkt ruim drie jaar als speech- en tekstschrijver voor de korpsleiding van de politie. Daarvoor werkte hij onder anderen bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en was hij examinator, trainer en gastdocent op het gebied van crisiscommunicatie. Hij adviseerde onder anderen bij schietincidenten, zedenzaken, familiedrama’s, cyberincidenten en vliegtuigongevallen.

Een spreektekst is dus iets heel anders dan een schrijftekst. Zeker bij een crisis wordt op ieder woord gelet. Dus is het wel een expertise te noemen. Een vak eigenlijk. En het blijkt een vak apart. Natuurlijk zijn er veel open deuren ook te melden, aldus hemzelf, maar Lodewijk is vooral iemand van heel veel prachtige voorbeelden. We hebben een heerlijk gesprek met een bevlogen vakidioot.

Bij een speech blijkt de doelgroep meer dan ooit. Lodewijk gaat zelfs in contact met nabestaanden. Hij laat ze zelfs meelezen met een speech. Dit contact verloopt dan vaak via de familierechercheur.

Maar tip is wel: betrek niet alleen de doelgroepen voor wie je spreekt, maar denk ook na over de doelgroepen in je verhaal. Wat is het effect van het uitspreken van de speech op hen? Heel veel teksten zijn echt voor te bereiden. Hij geeft als tip het boek over de niet uitgesproken teksten, bijvoorbeeld de speech die klaar lag als de maanlanding zou zijn mislukt. Het boek heet Undelivered.

Zo heeft Lodewijk zelf jaren geleden een analyse gemaakt van speeches en verklaringen na aanslagen. Hij verwijst daarvoor weer naar een ander boek De Speechschrijver.

De open deur die hij intrapt is: voorbereiden, voorbereiden, voorbereiden. Want sommige crisis kun je nu al bedenken, voor iedere organisatie. “Zo wordt Het Binnenhof verbouwd. Je kunt nu al de tekst schrijven: waarom duurt de verbouwing langer en wordt duurder? Het is echt niet zo ingewikkeld. We kunnen meer voorbereiden dan we nu doen.”

Is speechen aan te leren? Lodewijk coacht ook sprekers. Hij stelt dat van iedereen een goede spreker is te maken, maar niet altijd een briljante spreker. “Kijk of luister naar speeches: waarom vind je iets goed en waarom niet?” En de belangrijkste blijft toch ook: “ga oefenen!” Zie daartoe The King’s Speech gewoon als filmtip. En zo blijkt “I have a dream” van Martin Luther King tig keer te zijn gehouden in verschillende versies.

We sluiten de podcast af met een oproep: “betrek speechschrijvers meer bij oefeningen”.