In gesprek met Anne-Marie van het Erve. Bijna 15 jaar was ze partner binnen het bureau Inconnect. Samen met Frank Vergeer, die we al eens hebben gesproken in deze podcast-serie. Anne-Marie geeft advies en verzorgt opleidingen en trainingen op het gebied van risico- en crisiscommunicatie. Ze is daarnaast altijd bereid om bij te springen als het gaat om een crisis. Op dit moment is ze interim woordvoerder voor de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming, maar zo heeft ze talloze organisaties geholpen met een crisis in de afgelopen jaren.
We spreken haar over opleidingen, trainingen en oefeningen: hoe zie je nu of een training effect heeft gehad? Dat is direct een lastige vraag om te beantwoorden zo blijkt. Wel ziet Anne-Marie dat een goede communicatie tijdens een crisis zorgt dat het “vaak niet een groot ding” wordt. Maar zelfs al heb je goede training gehad, en heb je goede functionarissen in je team, dan wil niet zeggen: het gaat altijd goed. Volgens Anne-Marie hangt dit van veel factoren af, maar de belangrijkste zijn ook nu weer: welke mensen zijn er en hoe zie het crisiscommunicatieteam eruit?
We zijn het er over eens: de functie van teamleider, ook wel het hoofd communicatie, is de meest cruciale functie. We zijn het er ook over eens: niet iedereen kan dit. Net als communicatieadviseur zijn van het bestuur. Ook dat kan niet iedereen. Daar heb je ook bepaalde ervaring voor nodig, om bijvoorbeeld wat tegengewicht te bieden aan de bestuurder. Een andere functie waar niet iedere organisatie ook voldoende aandacht voor heeft: de omgevingsanalyse.
Toch is Anne-Marie groot voorstander van het kunnen uitvoeren van meerdere functies door een communicatieadviseur. Je hebt dan feitelijk een grote pool van medewerkers die meerder functies kunnen vervullen: webredacteuren, sociale media medewerkers, pers- en publieksvoorlichter. Afhankelijk van de crisis of situatie zou een hoofd communicatie dan kunnen bepalen - en aansturen - welke adviseur voert welke functie uit. Dit vraagt ook een andere manier van opleiden. Bovendien zou crisiscommunicatie in het publieke domein ook gewoon bij het vak moeten horen.
Er is een punt dat Anne-Marie overal en nergens wil maken: focus op getroffenen! Ze wordt enthousiast en fanatiek als het gaat over getroffenen. Ze kan zichtbaar boos en verdrietig worden als ze spreekt over de aanslag bij het Ridderhof in Alphen aan den Rijn. Ze vindt het onbegrijpelijk, net als wij, dat er 11 jaar later een vergunning wordt afgegeven aan een filmmaatschappij om een film in het winkelcentrum op te nemen. Een film waarin ook wordt geschoten. “Dan ben je toch echt de binnenste ring vergeten…. Ook elf jaar later! En dan komt er terecht kritiek op dit besluit.” Vraag het ze gewoon. Ze vindt het dan ook onbegrijpelijk als gemeenten reputatiemensen binnenhalen, “dan ben je met jezelf bezig.” Crisiscommunicatie is volgens Anne-Marie ook echt veranderd door het doelgroepringen-model.
Anne-Marie is helder: “Ik vind het verschrikkelijk voor de nabestaanden. En dat zeggen terwijl je er als bestuur niet mee hebt gesproken. Dan heb je geen recht van spreken als bestuurder.” Omgekeerd geldt volgens haar hetzelfde: geef niet een persconferentie als het niet leeft in de buitenwereld. “Te meer omdat een persconferentie niet meer gaat over informatievoorziening maar over betekenisgeving.”
We sluiten af met de vraag: hoe houd je je kennis dan up tot date als trainer of als communicatieadviseur? Dat is vooral ook: door zelf met de voeten in de klei te staan. “Ook om niet alleen maar oude koeien uit de sloot te halen.” We bespreken nog wat eenvoudige ideeën, waar iedere organisatie zijn voordeel mee kan doen. We zijn blij dat Inconnect gewoon doorgaat, ook zonder Frank Vergeer. We gaan vast nog veel van haar horen nu Anne-Marie zich meer gaat richten op het interim-werk en kleinere opdrachten.
Bekijk haar website: https://www.inconnect.nl.